Matthew 12

Di heeu i di gili di Laangi Sabad

(Mark 2.23-28; Luke 6.1-5)

1Digi duai, gei Jesus ga hana i lodo di gowaa dogi laagau-‘wheat’ i di Laangi Sabad, gei ana dama agoago gu hiigai, ga hadihadi nadau hua-‘wheat’ ga gai. ^a 2Nia Pharisee ga gidee di mee deenei, ga helekai gi Jesus, “Meenei, mmada, au dama agoago e hai baahi gi tadau haganoho Laangi Sabad!” 3Jesus ga helekai, “Goodou digi daulia di hai o David i di madagoaa o mee mo ono ehoo ne hiigai? ^b 4Mee mo ono ehoo ne ulu gi lodo di hale o God, ga gai nia palaawaa ala gu tigidaumaha gi God, gei di maa e hai baahi gi taganoho maa digaula ga gai nia palaawaa aalaa. Go digau hai mee dabu la hua e mee di gai nia maa. ^c 5Goodou digi daulia nia haganoho Moses i di hai o digau hai mee dabu o di Hale Daumaha ala e oho nia haganoho o di Laangi Sabad, i di nadau ngalua i lodo nia Laangi Sabad huogodoo, gei digaula hagalee hala. ^d 6Goodou gi iloo bolo di mee i ginei e koia e aamua i di Hale Daumaha! 7Di Beebaa Dabu e helekai boloo: Au e hiihai hua gi nnangaahai humalia, hagalee go tigidaumaha manu. Maa goodou ga iloo tadinga di mee deenei, gei goodou gu deemee di hagahuaidu nia daangada ala digi hai nadau mee hala. ^e 8Idimaa, Tama Tangada la go di Tagi o di Laangi Sabad.”

Taane made dono lima

(Mark 3.1-6; Luke 6.6-11)

9Jesus ga hagatanga i di gowaa deelaa, ga hana, ga ulu adu gi lodo synagogee. 10Taane made dono lima i golo. Hunu daangada e hiihai e haga huaidu a Jesus bolo mee gu ihala, ga heeu gi mee, “E hai baahi ang gi tadau haganoho maa tangada ga hagahili dana dangada magi i di Laangi Sabad?” 11Jesus ga helekai, “Dolomaa tangada i goodou ga doo dana siibi gi lodo di lua llala i di Laangi Sabad, geia hagalee ga dahi aga a mee hagalimalima gi daha mo di lua deelaa? ^f 12Tangada la koia e hagalabagau i siibi! Deenei di mee taganoho ga dumaalia mai gi gidaadou gi hagamaamaa ina tangada i di Laangi Sabad.” 13Jesus ga helekai gi taane e made dono lima, “Holohia doo lima gi daha.”

Gei taane deelaa ga holo dono lima, gei di maa gu humalia, gu hai be dono lima dela i golo. 14Gei nia Pharisee ga ulu gi daha, ga haga noho nadau hai belee daaligi a Jesus gi made.

Tangada hai hegau a God ne hilihili aga

15Jesus ga longono ia di hai baahi deenei, geia ga hana gi daha mo di gowaa deelaa. Digau dogologo ga hula dalia a mee, geia ga hagahili nia magi huogodoo digaula. 16Gei mee ga bule gi digaula bolo gi hudee hagi anga ina ia gi nia daangada. 17Mee ne helekai beenei bolo gi kila nia helekai a God mai baahi soukohp Isaiah, e hai boloo,

18“Deenei dagu dangada hai hegau ne hilihili dela e aloho iei au, gei e tene ginai au. Gei au ga haga uda dogu Hagataalunga gi mee, gei mee ga haga iloo ang gi nia henua huogodoo di hai o dagu hagi aga. ^g
19Mee hagalee lagamaaloo, be wolowolo, be haga hohooho i hongo nia ala. 20Mee hagalee hadi gi daha di aalek dela gu biga, be e diinai di malama dela gu dabadaba, ga dae loo gi dana hagagila aga nia donu gi maaloo. 21Nia daangada nnenua huogodoo ga hagadagadagagee gi dono ingoo.”

Jesus mo Beelzebul

(Mark 3.20-30; Luke 11.14-23)

22Hunu daangada ne laha mai di nadau daane deegida ge e deemee di leelee gi Jesus, idimaa, di hagataalunga huaidu i ono lodo. Jesus ga hagahili di magi o maa, gu mee di leelee, gu gidee. 23Digau dogologo gu goboina huoloo, ga heheeu, “Mee go Tama a David?” 24Nia Pharisee ga longono di mee deenei, ga helekai, “Mee e hagabagi nia hagataalunga huaidu idimaa di tagi o nia maa go Beelzebul, ne dugu ang gi mee di mogobuna e hai nia mee aanei.” ^h 25Gei Jesus gu iloo nia hagamamaanadu digaula, ga helekai, “Tenua ono daangada e dee buni ge e heheebagi, la hagalee mouli waalooloo! Di waahale be di madahaanau dela e dee buni ge e heheebagi, la ga mooho gi daha! 26Maa nia hagabuulinga Satan ga heheebagi i nadau mehanga, malaa tenua o Satan la gu wwae lua, ga limalima dono mooho. 27Goodou e hai bolo au e hagabagi nia hagataalunga huaidu idimaa, Beelzebul ne dugu mai gi di au di mogobuna o di hagabagi. Malaa, koai dela ne dugu ang gi godou dama agoago di mogobuna e hagabagi nia hagataalunga huaidu? Nia mee ala e hai go digaula, le e haga modongoohia bolo goodou e hai gee. 28Deeai, ma hagalee go Beelzebul, ma go di Hagataalunga o God dela ne dugu mai gi di au di mogobuna e hagabagi nia hagataalunga huaidu i baahi nia daangada. Deenei le e haga modongoohia aga bolo Tenua o God la gu i godou baahi. 29Tangada e mee di oho di hale o taane maaloo ga gaiaa nia goloo o maa ai, maa ia digi lawalawahia i mua taane maaloo deelaa, gei mee ga mee laa di kae nia goloo o di hale o maa. 30Tangada dela hagalee madalia au, le e hai baahi mai gi di au. Tangada dela hagalee hagabudu madalia au, geia le e wweu gi daha nia maa. ⁱ 31Deelaa laa au e hagi adu gi goodou bolo nia hala huogodoo mo nnelekai huaidu huogodoo e mee di dumaalia ginai, gei di hala o di helekai huaidu hai baahi gi di Hagataalunga Dabu, e deemee di dumaalia ginai. 32Tangada dela ga helekai huaidu i di Tama Tangada, ono huaidu e mee di maahede. Tangada dela ga helekai huaidu i di Hagataalunga Dabu, e deemee di maahede, dolomeenei be ga hana hua beelaa. ^j

Di laagau mo ono hua

(Luke 6.43-45)

33“Maa goodou ga dogi di laagau hagadubuagina, geia ga hua humalia. Maa goodou ga dogi di laagau diliwoi, geia ga hua huaidu. Goodou e iloo di laagau mai i ono hua. ^k 34Goodou e hai be nia gihaa. Goodou e helekai humalia, gei godou lodo le e huaidu! Idimaa, di ngudu o tangada e helekai nia mee ala e honu i lodo dono manawa. ^l 35Tangada humalia e haga gila aga ana mee humalia, i mee e honu i nia mee humalia. Tangada huaidu e haga gila aga ana mee huaidu, i mee e honu i nia mee huaidu. 36Au e hagi adu gi goodou bolo di Laangi Hagi aga, nia daangada huogodoo e hai gi haga modongoohia aga nadau balu helekai huogodoo ala ne hai. 37Godou helekai le e hagi aga goodou, be goodou e donu, be e hala.”

Tangi anga i di mogobuna

(Mark 8.11,12; Luke 11.29-32)

38Digau haga dondonu haganoho mono Pharisee ga helekai gi Jesus, “Tangada agoago, gimaadou e hiihai e mmada gi au mogobuna.” ^m 39Jesus ga helekai, “Nia daangada dolomeenei gu huaidu huoloo gei gu hagalee manawa dahi! Goodou bolo au gi heia dagu mogobuna? Di mogobuna e gowadu gi goodou ai, dela hua go di mogobuna ne hai gi soukohp Jonah. ⁿ 40Di hai o Jonah nogo noho i lodo tinae o di iga damanaiee i nia laangi e dolu ge dolu boo, e hai be Tama Tangada, ga noho i lodo di gelegele i nia laangi e dolu ge dolu boo. ^o 41Di Laangi Hagi aga, digau o Nineveh ga tuu aga ga hagahuaidu goodou, idimaa, digaula gu huli gi daha mo nadau huaidu i di nadau longono ginaadou nia agoago a Jonah. Gei au e hagii adu gi goodou bolo tangada i ginei koia e aamua i Jonah! ^p 42Di Laangi Hagi aga, di king ahina o Shiba ga duu aga ga hagahuaidu goodou, idimaa, mee ne hanimoi mogowaa i dono henua, ga hana loo gi longono ia nia agoago kabemee King Solomon. Gei au e hagi adu gi goodou bolo tangada i ginei koia e aamua i Solomon! ^q

Di hanimoi gi muli di hagataalunga huaidu

(Luke 11.24-26)

43“Di madagoaa di hagataalunga huaidu ga ulu gi daha mo tangada, mee e heehee i lodo di anggowaa e halahala dana madagoaa e hagamolooloo ai, gei digi gidee, 44gei mee ga maanadu i ono lodo boloo, Au ga hana gi di gowaa dela ne hanimoi iei au. Gei mee ga hana ga ulu gi lodo ga gidee ia ma gu aadee, gu madammaa, gei gu benebene gi humalia. 45Mee ga ulu gi daha, ga laha mai ana hagataalunga e hidu ala e huaidu gi nonua, ga noho i lodo. Nomuli, tangada deenei koia gu huaidu i di matagidagi. Deenei di mee ga hai gi digau huaidu dolomeenei.”

Tinana mo nia duaahina o Jesus

(Mark 3.31-35; Luke 8.19-21)

46Jesus nogo helehelekai huaigolo gi nia daangada, gei tinana mo nia duaahina o maa gu dau mai gi tua di hale, e hiihai e heetugi gi mee. 47Tangada ga helekai gi Jesus, “Meenei, doo dinana mo oo duaahina i tua di hale e hiihai e heetugi adu.” 48Jesus ga helekai anga, “Koai go dogu dinana? Koai go ogu duaahina?” 49Gei mee ga hihi dono lima gi ana dama agoago, ga helekai, “Mmada! Aanaa ogu dinana mo ogu duaahina! 50Tangada dela e haga gila aga di manawa o dogu Damana dela i di langi, deelaa dogu duaahina daane, duaahina ahina, mo dogu dinana.”